Differentiëren staat hoog op de agenda in scholen voor voortgezet onderwijs. ‘Maatwerk’, het
passend maken van onderwijs is de trend. Scholen staan voor de opdracht om hun onderwijs
zo in te richten dat ze kunnen afstemmen op verschillen tussen leerlingen.
In dit traject gaan we strategisch koersen op differentiëren. Er worden je een aantal stappen
aangereikt om onderwijskundige visie omtrent differentiëren in jouw team te vertalen naar de
dagelijkse onderwijspraktijk.
De volgende stappen neem ik met je door:

Stap 1. Formuleren van een koers: de stip aan de horizon
De eerste stap is het formuleren van een koers, een collectieve ambitie. Als school- en
teamleider ben je er verantwoordelijk voor dat dit school-en teambreed gebeurt. Ee ene
koersuitspraak is de andere niet, dat wil zeggen: ze kunnen beelden en concepten in zich
dragen die heel verschillend zijn. Wil je het alleen bekijken vanuit het perspectief van de
individuele leraar in de klas, zijn en haar professionaliteit, of komen ook de
schoolorganisatie, de inrichting, het rooster en het team als netwerk in beeld?

Stap 2. Uitwisselen van bestaande beelden, concepten, ervaringen
Is de koersuitspraak geformuleerd, dan wil dat nog niet zeggen dat jouw collega’s, (mede)
school- en teamleiders en leraren in de school hier dezelfde beelden bij hebben. In de koers
zitten allerlei beelden en concepten besloten en wat jij en je teamleden daarover in
gedachten hebben kan enorm verschillen. Zolang je daar niet goed met elkaar over
uitwisselt, liggen tal van misverstanden op de loer. Er is pas ruimte voor de invulling van
differentiatie in de praktijk als onderlinge uitwisseling en verheldering heeft plaatsgevonden

Stap 3. Bestaande beelden, concepten, ervaringen aanvullen met nieuwe informatie
Verandering beklijft pas als ook het denken van de mensen veranderd is. Veranderingen
vragen nieuwe denkbeelden, nieuwe concepten. Worden deze niet verkend en aangebracht,
dan wordt de vernieuwing vanuit bestaande denkbeelden ingevuld en verandert er niets.

Stap 4. Formuleren van ontwerpprincipes; richtinggevende uitspraken voor het handelen in
de lespraktijk

Heb je een heldere koers die gebaseerd is op concepten, gedeelde beelden en ervaringen
binnen het team, heb je deze getoetst aan andere denkbeelden, aan informatie ‘van buiten’,
aan theorie, dan kun je nu op basis hiervan met elkaar een aantal ontwerpprincipes
formuleren voor het maken van onderwijs waarin je elkaar kunt vinden en die voldoet aan de
ingeslagen koers.

Stap 5: Onderwijspraktijk maken, feedback organiseren, sturen op professionaliteit
De volgende stap is het daadwerkelijk ontwikkelen, ontwerpen en uitvoeren van onderwijs
dat gericht is op differentiëren.

Uitgangspunt is mijn zijn boek Differentiëren: Small, Medium, Large – de verbinding tussen zinvol en betekenisvol onderwijs waarin ik handvatten, voorbeelden en toepassingsmogelijkheden geef om
differentiatie vorm te geven.

Doelgroep

Schoolleiders, team-/afdelingsleiders VO

Investering:

Afhankelijk van het traject dat wordt afgesproken
per dagdeel training € 900,-  inclusief materiaal- en reiskosten.
per dagdeel coaching on the job € 600,- inclusief reiskosten
BTW is niet verschuldigd

.